Στη συνάντηση με την ηγεσία του Υπ.Τουρισμού, την Υπουργό κ.Κεφαλογιάννη Όλγα και την Υφυπουργό κ.Ράπτη Έλενα, που έλαβε χώρα την Δευτέρα 22/7/24 για τα θέματα των επιχειρήσεων εκμετάλλευσης ιαματικών πηγών το προεδρείο του Συνδέσμου Δήμων Ιαματικών Πηγών Ελλάδας υποστήριξε τα εξής:

Απαιτούμενες νομοθετικές παρεμβάσεις για την άρση εμποδίων ανάπτυξης του ιαματικού τουρισμού

Ο Σύνδεσμος Δήμων Ιαματικών Πηγών Ελλάδας έχει καταλήξει στο συμπέρασμα ότι το θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας των Μονάδων Ιαματικής Θεραπείας (ΜΙΘ) και των Κέντρων Ιαματικού Τουρισμού – Θερμαλισμού (ΚΙΤ-Θ) δυσχεραίνει την περαιτέρω ανάπτυξη του ιαματικού τουρισμού στη χώρα μας και την προσέλκυση αξιόλογων επενδύσεων στον συγκεκριμένο κλάδο. Για τον λόγο αυτό θεωρούμε απαραίτητη μια σειρά νομοθετικών παρεμβάσεων που θα έχουν ως αποτέλεσμα την διόρθωση προηγούμενων λαθών, την προσαρμογή της λειτουργίας των Μονάδων και Κέντρων μας στις ευρωπαϊκές και παγκόσμιες τάσεις της αγοράς και τελικά θα επιτρέψουν την κερδοφόρα λειτουργία των Ελληνικών επιχειρήσεων εκμετάλλευσης ιαματικών πηγών.

Περίληψη αιτημάτων

– Κατάργηση της υποχρέωσης διατήρησης ιατρείου ιαματικού τουρισμού, ως φορέα παροχής υπηρεσιών πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, όπως αυτό περιγράφεται στο άρθρο 22 του Ν.4582/11-12-2018

– Ενίσχυση του ρόλου του ιατρείου παροχής υπηρεσιών συμβουλευτικού χαρακτήρα και παροχής πρώτων βοηθειών με παράλληλη εφαρμογή της τηλεϊατρικής στις ΜΙΘ και ΚΙΤ-Θ για αυτή την μορφή ιατρείου, προκειμένου οι γιατροί όταν χρειάζονται, να μπορούν να επέμβουν χωρίς να αυξάνουν τα λειτουργικά έξοδα των επιχειρήσεων εκμετάλλευσης ιαματικών πηγών.

– Περαιτέρω επεξεργασία του Γενικού Κανονισμού Λειτουργίας των ΜΙΘ και ΚΙΤ-Θ (ΥΑ 9833/09) στην κατεύθυνση της ψηφιοποίησης της λειτουργίας τους και της ενίσχυσης του ρόλου των νοσηλευτών, των φυσιοθεραπευτών και των αισθητικών.

– Ποιοτική αναβάθμιση του επιδόματος λουτροθεραπείας που παρέχει ο ΕΟΠΥΥ. Στόχος είναι να μετονομαστεί σε επίδομα υδροθεραπείας και να συμπεριληφθούν σε αυτό τόσο το σύνολο των τρόπων χρήσης των ιαματικών φυσικών πόρων (λουτροθεραπεία, ποσιθεραπεία, εισπνοθεραπεία, πηλοθεραπεία), όσο και το σύνολο των θεραπευτικών ενδείξεων που αναφέρονται στις παθήσεις που αποζημιώνονται

– Για το Ταμείο Ανάκαμψης και με στόχο την δημιουργία κλάδου, δηλαδή η δημιουργία δεκάδων καλών, βιώσιμων επιχειρήσεων στην κατηγορία των SME’s που θα αναπτύσσονται σε όλη την επικράτεια και θα βοηθούν τις τοπικές οικονομίες θεωρούμε ότι πρέπει να απαντηθούν τα εξής ερωτήματα α) Ποιές θα είναι οι επιλέξιμες δαπάνες β) Ποιό το ύψος του προϋπολογισμού και κάθε έργο ή υποέργο γ) Ποιές οι δράσεις που θα χρηματοδοτηθούν (θα χρηματοδοτηθούν και μελέτες ή μόνο κατασκευαστικά)

– Όσον αφορά τους Δήμους στα διοικητικά όρια των οποίων βρίσκονται ιαματικές πηγές που διαχειρίζεται η ΕΤΑΔ, ζητούμε την συνδρομή της Υπουργού Τουρισμού προκειμένου να καταστεί δυνατή η συνεργασία Δήμων και ΕΤΑΔ. Χρόνο με τον χρόνο απομειώνεται η αξία των περιουσιακών στοιχείων των επιχειρήσεων εκμετάλλευσης ιαματικών πηγών με αποτέλεσμα να καθίσταται δύσκολη η ανεύρεση επενδυτή. Οι Δήμοι θέλουν και μπορούν να συνεισφέρουν με τις υπηρεσίες και την τεχνογνωσία που διαθέτουν.

Ανάλυση

Σύμφωνα με έρευνα που διεξήγαγε το 2018 ο Σύνδεσμος Δήμος Ιαματικών Πηγών Ελλάδας σε συνεργασία με την Palmos Analysis μόνο το 3% του συνολικού αριθμού των επισκεπτών των ΜΙΘ και ΚΙΤ-Θ προσέρχονται σε αυτές χρησιμοποιώντας το Επίδομα Λουτροθεραπείας του ΕΟΠΥΥ.

Η ιατρική εξέταση που αφορά κατά βάσει μόνο τους επισκέπτες του Επιδόματος Λουτροθεραπείας οι οποίοι διαμένουν στις εγκαταστάσεις 15 με 20 ημέρες ανεβάζει το κόστος λειτουργίας των ΜΙΘ και ΚΙΤ-Θ καθώς υποχρεώνονται να διατηρούν τρεις γιατρούς στο υπαλληλικό τους προσωπικό. Οι γιατροί αυτοί πρακτικά είναι πολύ δύσκολο να βρεθούν αλλά και είναι παντελώς αχρείαστοι για όλους τους άλλους επισκέπτες, οι οποίοι αποτελούν και την συντριπτική πλειοψηφία διότι ενώ διαμένουν μία με τρεις ημέρες οι υπηρεσίες που αγοράζουν δεν απαιτούν εξειδικευμένη ιατρική κάλυψη.

Υπενθυμίζεται ότι ο ΕΟΠΥΥ έχει καθορίσει σαν ελάχιστο ποσό πληρωμής ενός γιατρού για την παροχή μιας απλής εξέτασης στο δικό του ιατρείο τα 17€. Η μέση τιμή εισιτηρίου στις ΜΙΘ και ΚΙΤ-Θ στην Ελλάδα είναι κάτι λιγότερο από 10€. Αβίαστα προκύπτει το ερώτημα : πως είναι δυνατόν να μπορεί μια εγκατάσταση να είναι κερδοφόρα όταν με τα 10€ πρέπει να πληρώσει οτιδήποτε αφορά την λειτουργία της, φυσικά ακόμη και τους γιατρούς που χρησιμοποιεί στο υπαλληλικό της προσωπικό.

Είναι επιβεβλημένη λοιπόν η κατάργηση της υποχρέωσης διατήρησης ιατρείου ιαματικού τουρισμού, ως φορέα παροχής υπηρεσιών πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, όπως αυτό περιγράφεται στο άρθρο 22 του Ν.4582/11-12-2018 , και ενίσχυση του ρόλου του ιατρείου παροχής υπηρεσιών συμβουλευτικού χαρακτήρα και παροχής πρώτων βοηθειών, με την έκδοση της απαιτούμενης ΚΥΑ, που προβλέπει το άρθρο 54 του ν. 4688/2020 που θα αφορά αυτή τη μορφή ιατρείου και την εξειδίκευση των απαιτούμενων προδιαγραφών ασφαλείας και λειτουργίας των συστημάτων τηλεϊατρικής. Ταυτόχρονα θα πρέπει να ενισχυθεί ο ρόλος των νοσηλευτών, των φυσιοθεραπευτών και των αισθητικών στις ΜΙΘ και ΚΙΤ-Θ, ενώ μέσα από την λειτουργία της τηλεϊατρικής θα μπορούν πολύ εύκολα και χωρίς μεγάλο κόστος να εξυπηρετηθούν οι επισκέπτες του Επιδόματος Λουτροθεραπείας.

Τέλος θα πρέπει η συνταγογράφηση της λουτροθεραπείας να μπορεί να γίνεται από όλους τους γιατρούς είτε είναι συμβεβλημένοι με τον ΕΟΠΥΥ είτε όχι. Ο λουόμενος που προσέρχεται στις ΜΙΘ και ΚΙΤ-Θ για να λάβει επίδομα λουτροθεραπείας έχει ήδη εξεταστεί από εξωτερικό γιατρό ο οποίος του έχει ήδη υποδείξει την θεραπευτική του αγωγή και δεν έχει λογική η επανάληψη της εξέτασης. Αυτό που χρειάζεται είναι η παρακολούθηση του προγράμματος του λουόμενου. Αυτό μπορεί να γίνεται εύκολα και φθηνότερα από τους νοσηλευτές των ΜΙΘ και ΚΙΤ-Θ σε συνεργασία βέβαια με τον γιατρό που θα μπορεί να βρίσκεται είτε στον χώρο με φυσική παρουσία, αν επιλέξει κάτι τέτοιο η επιχείρηση,  είτε με επίκληση της τηλεϊατρικής από τον νοσηλευτή.

Το μοντέλο λειτουργίας στο εξωτερικό δεν είναι ένα και σίγουρα δεν διαφέρει από χώρα σε χώρα αλλά διαφέρει από εγκατάσταση σε εγκατάσταση μέσα στην ίδια χώρα. Αυτό συμβαίνει γιατί οι υπηρεσίες που παράγονται χρησιμοποιώντας Ιαματικούς Φυσικούς Πόρους (ΙΦΠ) τείνουν προς την ιατροκεντρική προσέγγιση ή την ευεξία ανάλογα με το που βρίσκεται το συγκριτικό πλεονέκτημα της κάθε εγκατάστασης και το τι επιθυμεί να αγοράσει το target group στο οποίο η κάθε εγκατάσταση εκμετάλλευσης ιαματικών πηγών αναφέρεται. Δεν έχει βέβαια λογική να αντιγράψουμε αλλά να προσαρμόσουμε την δική μας λειτουργία σε αυτήν των επιχειρήσεων του εξωτερικού έχοντας πάντα υπόψη τις δικιές μας ιδιαιτερότητες (κατάσταση της οικονομίας, κουλτούρα και ανάγκες των Ελλήνων πελατών, συνολικό Ελληνικό τουριστικό προϊόν…) έτσι ώστε να μπορούν οι δικές επιχειρήσεις να λειτουργούν ευέλικτα και κερδοφόρα.

Προκειμένου να γίνει αντιληπτός ο τρόπος λειτουργίας των εγκαταστάσεων του εξωτερικού ζητήθηκε από διευθυντικά στελέχη των επιχειρήσεων:

– Wiesbaden Public company for sources, baths, leisure facilities

– Budapest Spas

– GIE Auvergne Thermale Qualite

να μας εξηγήσουν πως λειτουργούν οι θερμαλιστικές εγκαταστάσεις στις πόλεις τους. Οι απαντήσεις που πήραμε επιβεβαιώνουν τον τρόπο λειτουργίας που προτείνουμε.

Στη Βουδαπέστη μας περιγράφουν ότι το σύστημα των επιδομάτων λειτουργεί με εξωτερικούς γιατρούς που κάνουν την συνταγογράφηση και στέλνουν στις ιαματικές πηγές τους επισκέπτες ενώ για αυτούς που δεν θέλουν επίδομα δεν προβλέπεται εξέταση από γιατρό.

Στη περιοχή της Auvergne στην οποία ανήκει και το Vichy συνταγογραφούν και  εξωτερικοί γιατροί και δεν υφίσταται εξέταση για όσους επιθυμούν ένα απλό μπάνιο χωρίς επιδότηση.

Στο Wiesbaden μας αναφέρουν ότι όλα είναι ανοιχτά στο κοινό που μπορεί να έχει το λουτρό του συμπληρώνοντας ένα ερωτηματολόγιο ενώ η χρήση των ιαματικών πηγών δεν είναι συνδεδεμένη με συνταγογράφηση

Παράλληλα, θεωρείται επιβεβλημένη η ποιοτική αναβάθμιση του επιδόματος λουτροθεραπείας που παρέχει ο ΕΟΠΥΥ. Στόχος είναι να συμπεριληφθούν σε αυτό τόσο το σύνολο των τρόπων χρήσης των ιαματικών φυσικών πόρων (λουτροθεραπεία, ποσιθεραπεία, εισπνοθεραπεία, πηλοθεραπεία), όσο και το σύνολο των θεραπευτικών ενδείξεων που αναφέρονται στις παθήσεις που αποζημιώνονται. Τα ανωτέρω καταγράφονται στις Υπουργικές Αποφάσεις αναγνώρισης των φυσικών πόρων ως ιαματικών, οι οποίες εκδίδονται κατόπιν γνωμοδότησης της Επιτροπής Προστασίας Ιαματικών Φυσικών Πόρων (ΕΠΙΦΠ), στην οποία συμμετέχει ενεργά και εκπρόσωπος του Υπουργείου Υγείας.

Η μη αποζημίωση παθήσεων που αναφέρονται σε εισπνοθεραπεία, ποσιθεραπεία και πηλοθεραπεία έχει σαν αποτέλεσμα μία ακόμη στρέβλωση στον τρόπο λειτουργίας των ΜΙΘ και ΚΙΤ-Θ.

Και προκειμένου να μην εκτοξευθεί η δαπάνη του ΕΟΠΥΥ για α)λουτροθεραπεία, β)ποσιθεραπεία, γ)εισπνοθεραπεία, δ)πηλοθεραπεία θεωρούμε πως μπορούν να τεθούν περιορισμοί στην λίστα των παθήσεων που προτείνεται, ακολουθώντας το παράδειγμα του Μητρώου Εγκαυματιών.

Στο μητρώο εγκαυματιών για να μην ξεφύγει η δαπάνη, η επιστημονική ομάδα της salvia (που αποτελείται από πλαστικούς χειρουργούς) βάζει περιορισμούς στην χρήση των υλικών ανά ποσοστό επιφάνειας εγκαύματος για να γίνει λελογισμένη η δαπάνη

Αντίστοιχα στην λίστα των παθήσεων που αποζημιώνονται από τον ΕΟΠΥΥ για την χρήση ΙΦΠ θα μπορούσαν να τεθούν περιορισμοί με ηλικιακό κριτήριο π.χ για την ακμή θα μπορούσε να εξαιρεθεί η εφηβική.

Τέλος υπενθυμίζουμε ότι έχουν κατατεθεί σε στελέχη του Υπ.Τουρισμού

α) επεξεργασία των τεχνικών προδιαγραφών που προβλέπει το άρθρο 54 του ν. 4688/2020 για την εφαρμογή της τηλεϊατρικής η οποία έγινε από το στελεχιακό δυναμικό του ΣΔΙΠΕ.

β) επεξεργασία του Γενικού Κανονισμού Λειτουργίας των ΜΙΘ και ΚΙΤ-Θ (ΥΑ 9833/09) η οποία έχει σαν στόχο τον εκσυγχρονισμό της λειτουργίας και έγινε με συνεργασία των στελεχών του ΣΔΙΠΕ με μέλη της ΕΠΙΦΠ

γ) οι επιστολές των διευθυντικών στελεχών των επιχειρήσεων εκμετάλλευσης ιαματικών πηγών του εξωτερικού.