Διαρκής Επιτροπή για τη Γενοκτονία της Ο.Σ.Ε.Π.Ε και Σύλλογος Ποντίων Νυρεμβέργης

Χορηγία έκδοσης βιβλίου.

IN MEMORIAM Τα Αρμενοπούλια (σκληρόδετο, 127 σελίδες) ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗ

Kείμενο, Στάθης Χριστοφορίδης – Σάρπογλης (επτάγλωσση μετάφραση)

Επιμέλεια – Πρόλογος, Ευστάθιος Ταξίδης

Διάθεση, τμήμα νεολαίας Ο.Σ.Ε.Π.Ε.

Η Επιτροπή για τη Γενοκτονία της ΟΣΕΠΕ και ο Σύλλογος Ποντίων Νυρεμβέργης, με αίσθημα ηθικής ικανοποίησης ανακοινώνουν την έκδοση «IN MEMORIAM – Τα Αρμενοπούλια» του αείμνηστου λογοτέχνη της ποντιακής διαλέκτου Στάθη Χριστοφορίδη – Σάρπογλη, σε επιμέλεια του Ευστάθιου Ι. Ταξίδη, συγγραφέα, εκπαιδευτικού και επιμελητή σύνταξης της Ποντιακής Εστίας.

Η έκδοση, η οποία αποτελεί συνεργασία των παραπάνω φορέων και σχετικού εκπαιδευτικού προγράμματος του 50^ου Δημοτικού Σχολείου Θεσσαλονίκης, περιέχει 127 σελίδες σε σκληρόδετη εκτύπωση και περιλαμβάνει το πρωτότυπο κείμενο με επτά μεταφράσεις του, καθώς επίσης φωτογραφίες και αναδιπλούμενο λεπτομερή χάρτη της περιοχής Τραπεζούντας.

Ο Ευστάθιος Ταξίδης εμπνεύστηκε ως πολύγλωσση! την έκδοση ενός ιδιαίτερου κεφαλαίου (Τα Αρμενοπούλια) από το ιστορικό λογοτέχνημα του Σάρπογλη «Μαύρα καιρούς και μαύρα ημέρας», στο οποίο ο αείμνηστος συγγραφέας μαρτυρεί την αυτοψία του στο τραγικό γεγονός της δολοφονίας ομάδας Αρμενόπουλων, κοντά στο χωριό Κουνάκα της Ματσούκας, στη διάρκεια του ζοφερού 1915.

Ο συγγραφέας Στάθης Χριστοφορίδης – Σάρπογλης

Το περιστατικό, που αποτέλεσε για τον Στάθη Χριστοφορίδη ιδιάζουσα εμπειρία, φιλτραρίστηκε στο γλωσσικό αίσθημα του ιδιώματος της Ματσούκας και αποδόθηκε με την απαράμιλλη δεξιότητα του λογοτεχνικού του τάλαντου, συνομιλώντας σπαρακτικά με κείμενα των Ηλία Βενέζη και Διδούς Σωτηρίου.

Με εργώδη αφοσίωση και εν μέσω των όρων της πανδημίας, ο επιμελητής της έκδοσης, φρόντισε για τη μετάφραση του συγκεκριμένου κεφαλαίου «διάρκειας» οκτώ πυκνογραμμένων σελίδων, επιλέγοντας επτά γλώσσες, σχετιζόμενες τόσο με το ιστορικό πλαίσιο της γενοκτονίας των Αρμενίων, όσο και με την αγορά του ευρωπαϊκού δημόσιου λόγου.

Στόχευσε σκόπιμα, ώστε η νεοελληνική, αρμενική, αγγλική, γαλλική, γερμανική, ρωσσική και τουρκική διερμηνεία της μαρτυρίας – ντοκουμέντο του Στάθη Χριστοφορίδη, να πρωτοπορήσει ως μία τρόπον τινά, διπλωματική πρακτική της λογοτεχνίας, τόσο χρήσιμη, τόσο απαραίτητη ως δυνητικά επιδραστική στα αλλόγλωσσα ακροατήρια.

Ο Στάθης Ταξίδης

Ο Στάθης Ταξίδης στον πρόλογό του, με πλήθος παραπομπών και βιβλιογραφικών αναφορών στην ιστορία του λαού των Αρμενίων, τεκμαίρει τη σχέση αυτού με το γεωπολιτικό προτσές της εποχής και τον ελληνισμό του Πόντου στις αρχές του 20^ου αιώνα, προετοιμάζοντας εύληπτα τον κάθε αναγνώστη.

Επισημαίνει ως μοιραίο τον κοινό αγώνα για τη δικαίωση της αδελφοποιημένης προγονικής μνήμης, αλλά και ως φάρο επαγρύπνησης για την καταλλαγή των εθνικιστικών παθών και την αλληλεγγύη των λαών. Ένα σύντομο ρεπορτάζ ιστορίας, με αυτόλογη χρηστικότητα, αφού επταγλωτίζει! την εμπειρία της γενοκτονίας των Αρμενίων αποφωνώντας:

«...Σήμερα στην επέτειο των εκατό χρόνων από τη Γενοκτονία του Ποντιακού Ελληνισμού και εκατό πέντε χρόνια μετα τα τραγικά γεγονότα της γενοκτονίας των Αρμενίων, γεγονότα που σημάδεψαν δραματικά τη σύγχρονη ιστορία του πανάρχαιου -αλλά και ομόθρησκου αυτού λαού- εμείς οι Έλληνες οι εκ Πόντου καταγόμενοι, αλληλέγγυοι στο Πάθος και στον Αγώνα τους, καταθέτουμε ως αγιοκέρι στη μνήμη των αδικοχαμένων και πολύκλαυστων νεκρών τους αλλά και των δικών μας νεκρών, μια ιστοριούλα – ντοκουμέντο για τη στυγερή δολοφονία εξακοσίων αρμενόπαιδων από την Τραπεζούντα που διαπράχθηκε στο πλαίσιο των γενοκτονικών εκκαθαρίσεων το 1915 στην περιοχή της Ματσούκας, στο βοσκοτόπι του χωριού Κουνάκα, Φαρναβαζού από στρατοχωροφύλακες…».

Ο Σύλλογος Ποντίων Νυρεμβέργης και η Διαρκής Επιτροπή για τη Γενοκτονία της ΟΣΕΠΕ συμμεριζόμενοι την πρωτότυπη και υποδειγματική φιλοδοξία της παραπάνω έκδοσης, την υποστήριξαν λόγω και έργω με επιχορήγηση του κόστους αυτής, όπως επίσης με συμβολή της γερμανόγλωσσης μετάφρασης, την οποία φρόντισε η Αναστασία Κασαπίδου – Ντίκ, συντονίστρια της Επιτροπής για τη Γενοκτονία της ΟΣΕΠΕ.

Σε μια πλατύτερη ανάγνωση, η πρωτοβουλία απάντων των συντελεστών ας λογισθεί ως σήμανση του επαχθούς χρέους τιμής στην ανεκτίμητη προσφορά των συγγραφέων του ιδιωματικού λόγου των Ελλήνων του Πόντου. Αυτών των άγνωστων εν τοις πολλοίς, λογοτεχνών της πρώτης προσφυγικής γενιάς.

Του Στάθη Χριστοφορίδη – Σάρπογλη, του Γεώργιου Ζερζελίδη, του Φίλωνα Κτενίδη, του Ξενοφώντα Άκογλου, του Γεώργιου Κανδηλάπτη, του Παντελή Μελανοφρύδη και δεκάδων ακόμη ανένδοτων νοσταλγών των Πατρώων.

Στην ευτυχή Αργατία της έκδοσης, οφείλεται να προσμετρηθεί το συνεργατικό ήθος των Παύλου και Δέσποινας Κυριακίδη (Εκδόσεις Κυριακίδη), όπως επίσης η εγκαρδιωτική προθυμία της συντονιστικής επιτροπής νεολαίας της ΟΣΕΠΕ για τη διάθεση της έκδοσης σε θεσμικότητες και αναγνώστες στην Ευρώπη. (Παρθένα Ιορδανίδου, Χριστίνα Gugenhan).

Προθυμία χαρακτηριστική των αντιληπτικών κριτηρίων μιας ευέλπιδος τριτοτέταρτης μεταναστευτικής γενιάς, με βιωματική γερμανογλωσσία, ακαδημαϊκή πολιτεία και σύνθετο προφίλ διαδρομών σε κοινωνία και υψηλόβαθμη αγορά εργασίας.

Ο προγραμματισμός δε αποστολής του βιβλίου, τιμής ένεκεν, στις δεκάδες Αρμενικές – Αραμαιικές – Ασσυροχλδαιικές οργανώσεις Γερμανίας, Γαλλίας και Βελγίου από τη συλλογικότητα νέων της ΟΣΕΠΕ είναι ανεκτίμητος.

Με ανά χείρας το βιβλίο – διαβατήριο, δύναται η διαπίστευση κύρους όχι μόνο στις παραπάνω κοινότητες αλλά και στους πολιτικούς, θεσμικούς, αυτοδιοικητικούς και δημοσιογραφικούς φορείς της Ευρώπης, ενώ συνάμα νοηματοδοτούνται συνεργασίες, αναβαθμίζονται διάλογοι και ανταποδίδεται μέρισμα οφειλόμενου χρέους του ποντιακού ελληνισμού στην ευεργετική επικοινωνιακή «ομπρέλα» της Αρμενικής διασποράς.

Σημειώνουμε πως δεν είναι λίγες οι φορές, στο δημόσιο διάλογο της Γερμανίας, που οι «Pontos Griechen – Έλληνες εκ Πόντου» με τις σποραδικές και αναιμικές τους παραστάσεις, επωφελήθηκαν επικοινωνιακά, φιλοξενούμενοι στη μεθοδική παρουσία και πολιτική ορθότητα του αγώνα των Αρμενίων για την αναγνώριση της γενοκτονίας των προγόνων τους.

*Οι συντελεστές της έκδοσης ευχαριστούν θερμά τον κ. Χριστόφορο Χριστοφορίδη, γιό του αείμνηστου συγγραφέα Ευστάθιου Χριστοφορίδη – Σάρπογλη, για την παραχώρηση των πνευματικών δικαιωμάτων του κειμένου «Τα Αρμενοπούλια» και την εν γένει διευκόλυνση της εκδοτικής προσπάθειας. Ελπίζουμε πως δεν τον απογοητεύσαμε.

*Το βιβλίο αποστέλλεται σε κάθε ενδιαφερόμενο στην Ευρώπη, με απλό αίτημα στις διευθύνσεις parthenaiord@gmail.com, digenisaek@yahoo.de, anastasia.dick@web.de Στην Ελλάδα διατίθεται από τις ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗ και τον Ταξίδη Ευστάθιο.

*Στην έκδοση περιέχεται λεπτομερής αναδιπλούμενος χάρτης της περιοχής Τραπεζούντας, επιμελημένος από τον τοπογράφο μηχανικό Μεντεσίδη Χρήστο και το τμήμα Τοπ. Μηχ. της Πολυτεχνικής Σχολής ΑΠΘ.

*Προτρέπουμε τη συντριπτική πλειοψηφία των εκατοντάδων πολιτιστικών σωματείων των απανταχού Ποντίων, να επιχορηγήσουν εκδόσεις, να «υιοθετήσουν» ερευνητικές εργασίες, να προκηρύξουν ακαδημαϊκές υποτροφίες και ν` αποδράσουν από την ομφαλοσκοπική τους χαύνωση, με συμμετοχή στις κοινωνικές διεργασίες, στοιχειοθετώντας πολιτικό και υπαρξιακό άλλοθι.

*Προτρέπουμε τη συντριπτική πλειοψηφία των δεκάδων σωματείων της ΟΣΕΠΕ να αναλάβει τη μετάφραση στη γερμανική, σουηδική, γαλλική και αγγλική γλώσσα, εκδόσεων Ελλήνων ακαδημαϊκών με αντικείμενο έρευνας την ιστορία του ποντομικρασιατικού ελληνισμού και ν’ αποδράσουν από την ομφαλοσκοπική τους χαύνωση με συμμετοχή στις κοινωνικές διεργασίες, στοιχειοθετώντας πολιτικό και υπαρξιακό άλλοθι.

Mε μισό εκατομμύριο! ευρώ ν’ αλλάζει χέρια στις χοροεσπερίδες των ποντιακών πολιτιστικών? σωματείων Ευρώπης κάθε χρόνο, είναι ντροπή η αδιαφορία διάθεσης πόρων για εκδόσεις ξενόγλωσσων μεταφράσεων της ελληνικής γραμματείας περί του ποντιακού ελληνισμού. Είναι Ντροπή.

*Η παρουσία του ΣΠΝ σε πρωτοβουλίες όπως η παραπάνω, καθορίζεται με γνώμονα τον βαθμό της πολιτικής του νοημοσύνης, (όπως κάθε συλλογικότητας αλίμονο). Στην ανάγνωσή μας, όλες οι γενοκτονίες, όλες οι εθνοκαθάρσεις και τα ολοκαυτώματα, έχουν κοινούς θύτες, τον λαϊκισμό, τον άτυπο κοινωνικό φασισμό, τον εθνικισμό, τον ρατσισμό, τη θρησκευτική μισαλλοδοξία, τα γεωπολιτικά και οικονομικά συμφέροντα. Νιώθουμε τον θρήνο των Αρμενίων, εξίσου μ` αυτόν των Εβραίων, εξίσου μ` αυτόν των Γεζίντι, των Ερέρων, των Τούτσι, εξίσου μ` αυτόν των μουσουλμάνων της Βοσνίας.

Νυρεμβέργη 21.11.2021

Σύλλογος Ποντίων Νυρεμβέργης, Cardinal Bessario